Podczas szkoleń z planu daltońskiego często podkreślamy, że zdobywanie wiedzy jest tylko sposobem na szlifowanie kompetencji, bo to one w przyszłości będą decydowały o tym, czy i jaką będziemy mieli pracę – prowadząc własny biznes, będąc pracownikiem najemnym lub może freelancerem. Plan daltoński jest doskonałym narzędziem, wspomagającym ucznia w pozyskaniu i rozwijaniu kompetencji niezbędnych do życia. Na światowym forum ekonomicznym w Davos w 2015 roku przedstawiono analizę wymaganych obecnie i w przyszłości kompetencji. Zaskakująca jest perspektywa czasu, jaką wzięto pod uwagę: tylko 5 lat! Świadomość szybkiego rozwoju świata na wszystkich płaszczyznach, musi owocować bardzo poważnym potraktowaniem edukacji. Spośród wielu wymienionych kompetencji istotnych w 2015 roku na pierwszych pięciu miejscach były:
1. Rozwiązywanie złożonych problemów.
2. Współpraca.
3. Zarządzanie ludźmi.
4. Myślenie krytyczne.
5. Negocjacje.
Przewiduje się, że w 2020 roku kolejność będzie następująca:
1. Rozwiązywanie złożonych problemów.
2. Myślenie krytyczne.
3. Kreatywność.
4. Zarządzanie ludźmi.
5. Współpraca.
Już tylko z tego porównania widać, na co warto zwracać uwagę. Na pewno w cenie będzie myślenie krytyczne. Wartościowanie informacji, jej ocena i wyrobienie własnego zdania, staje się kluczową umiejętnością. Wynika to między innymi z ogromu informacji, jakie są dostępne każdego dnia oraz mnogości kanałów, jakimi do nas docierają. Pamiętajmy też o coraz większej roli mediów w kształtowaniu nie tylko młodego człowieka. W wielu krajach systemy polityczne wręcz wykorzystują edukację do “produkcji” łatwych do zarządzania mas ludzi. Oczywiście, że plan daltoński nie będzie lekiem na całe zło tego świata, nie zapobiegnie “ciemnej stronie mocy”. Może być jednak jednym z wielu narzędzi, umożliwiających zdobycie wymaganych kompetencji. Myślenie krytyczne pozwala odróżnić fakty od opinii, dzięki czemu wyciągane wnioski nie będą obarczone błędem już na samym początku. Zachęcajmy wypowiadających się uczniów do uzasadniania swoich pomysłów, zwłaszcza w sytuacji, kiedy przedstawiają rozwiązania zadań inne niż oczekiwane. Bez takich ćwiczeń nie umocnimy ich wiary w siebie, nie nauczymy dzieci, że mogą zadawać pytania, jeśli czegoś nie rozumieją, nie pokażemy, że “zwątpienie” też może być ważne w procesie poznawania, nawet jeśli dotyczy prawd “oczywistych”. Myślenie krytyczne daje szansę na podejmowanie rozsądnych i inteligentnych decyzji o tym, jak postępować i w co wierzyć, jest również gwarantem naszego bezpieczeństwa, nie pozwalając zwieść nas na manowce.