Zbliżamy się do święta demokracji, jakim są bezpośrednie wybory Prezydenta RP. Te wybory zazwyczaj gromadzą większą część społeczeństwa, niż wybory parlmenentarne. Nigdy nie było tak dużej chęci skorzystania ze swojego prawa przez naszych rodaków, jak podczas kilku ostatnich. To dobrze świadczy, również o edukacji, jako całości procesu rozwoju człowieka, nie tylko o szkole. Jednym z najważniejszych aspektów współczesnej edukacji jest bowiem wdrażanie wartości demokratycznych w procesie uczenia się. Ważność tego tematu nie może być lekceważona, zwłaszcza w kontekście globalnych wyzwań, przed którymi stoi społeczeństwo XXI wieku. Nasza historia dała i da jeszcze nam to odczuć na własnej skórze.
21 konkretnych pytań – 21 praktycznych odpowiedzi – wszystko podane jasno, przystępnie i bez zbędnego teoretyzowania.
Dzięki tej publikacji dowiesz się m.in.:
– jak rozmawiać z rodzicami i zachęcać ich do wspólnego działania?
– jak pobudzić motywację wewnętrzną dziecka?
– jak uczyć współpracy bez przymusu?
– jak wdrażać plan daltoński?
Co właściwie oznacza demokracja w edukacji, w szkole?
To nie tylko wybór przedstawiciela klasy czy możliwość głosowania na ulubioną lekturę. To przede wszystkim kształtowanie postaw obywatelskich, wpajanie zasad równości, wolności i wzajemnego szacunku. Jest to również przygotowanie młodych ludzi do życia w społeczeństwie, w którym mają prawo i obowiązek wpływać na otaczającą ich rzeczywistość.
W praktyce pedagogicznej, demokracja może manifestować się na różne sposoby. Może to być demokratyczny wybór tematów lekcji, technik nauczania czy formy informacji zwrotnej. Ważne jest, aby uczniowie czuli, że mają rzeczywisty wpływ na to, co się z nimi dzieje w szkole. To poczucie wpływu i zaangażowania jest kluczowe dla rozwoju motywacji wewnętrznej i długotrwałego zainteresowania edukacją. To się przeniesie na postawy obywatelskie w dorosłym życiu.
Wprowadzenie demokracji do klasy nie jest zadaniem łatwym i wymaga od nauczyciela nie tylko otwartości, ale również umiejętności moderowania dyskusji i zarządzania różnorodnymi opiniami. Nauczyciel musi być przygotowany na to, że demokracja oznacza różnorodność, a więc i różne punkty widzenia, które mogą czasami prowadzić do konfliktów. Tu kluczowa jest rola mediacji i umiejętności rozwiązywania problemów. Nie każdy nauczyciele, jak i nie każdy człowiek jest na to przygotowany.
W tym kontekście, pedagogika planu daltońskiego staje się interesującą opcją, łączącą indywidualizację nauczania z pracą zespołową, gdzie uczniowie uczą się zarówno odpowiedzialności za siebie, jak i za innych. Jest to metoda, która w naturalny sposób wdraża zasady demokratyczne, ucząc dzieci samodzielności, współpracy i odpowiedzialności.
Ostatecznym celem demokracji w edukacji jest wykształcenie obywateli, którzy będą aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, potrafiąc korzystać z prawa, ale też respektując prawa innych. W tym sensie, demokracja w edukacji to nie tylko metoda nauczania, ale filozofia, która powinna przesączać cały system edukacji, wpływając na relacje między uczniami, nauczycielami, a nawet rodzicami.
Jeżeli jako nauczyciele i edukatorzy pragniemy kształcić młode pokolenie w duchu wartości demokratycznych, musimy zacząć od siebie. Musimy być otwarci na dialog, różnorodność i współpracę, pokazując przez własny przykład, jak ważne są te wartości. Tylko wtedy, gdy zrozumieją je i przyjmą dla siebie, będą mogli przekształcić je w realne działania, które będą służyły im przez całe życie.
Robert Sowiński
Przewodniczący Rady Fundacji Plandaltoński.Pl,
Wydawca portalu plandaltonski.pl,
Właściciel Wydawnictwa SOR-MAN,
Dyrektor Centrum Edukacji Daltońskiej Plandaltonski.pl
