Coraz częściej trafiają do nas materiały dotyczące różnych sposobów w jaki nauczyciele wykorzystują pedagogikę planu daltońskiego w praktyce. Warto podkreślić, że nie zawsze są to działania, które muszą prowadzić do pełnego wdrożenia w całej placówce. Niezależnie od tego czy w dalszej edukacji będą kontynuowane zasady planu daltońskiego zachęcamy innych nauczycieli do korzystania z doświadczeń „nauczycieli daltońskich” nawet w kilku obszarach pracy z małym dzieckiem. Na pewno mu tym nie zaszkodzimy, a możemy nauczyć wielu cennych umiejętności, często dużo szybciej i skuteczniej niz tradycyjnymi metodami. Zapraszamy do lektury materiału nadesłanego nam przez Panią Kamilę Jakimowicz z Akademia Junior w Koninie.
Przedszkole Językowe „Akademia Junior” funkcjonuje od pół roku w Koninie. Naszą przestrzeń zaaranżowaliśmy w duchu planu daltońskiego. Chociaż ogromną kopalnią inspiracji są dla nas również angielskie i amerykańskie przedszkola, które zawierają w sobie większość założeń planu daltońskiego. Strategicznym punktem w sali jest nasza tablica, na której znajdują się najważniejsze informacje.
W prawym dolnym rogu są dni tygodnia, zgodne z kolorystyką planu daltońskiego . Poniżej widać zdjęcia dzieci i ich odciśnięte rączki. To jest tabela, którą nazwaliśmy „Helping Hand” (po polsku tak zwani dyżurni) . W każdy poniedziałek w czasie spotkania porannego dzieci losują swoje funkcje na cały tydzień. Jest tu na przykład pomoc przy posiłku (rozkładanie sztućców, kubków, sprzątanie ze stołu po posiłku), funkcja przesuwania strzałki w planie dnia, pilnowanie porządku w kącikach tematycznych. Wciąż mam dylemat czy zadania te powinny być losowane czy raczej wybierane przez dzieci świadomie, bo zdarza się, że któreś z dzieci wie dokładnie, co chciałoby robić, a losuje inne zadanie i nie jest zadowolone. Chętnie na ten temat podyskutuję. (zapraszamy do komentowania pod artykułem – przypis redakcji) W lewym dolnym rogu tablicy jest tabelka nastrojów. Dzieci codziennie rano przyczepiają koło swoich zdjęć uśmiechnięte lub smutne buźki, w zależności od nastroju.
Bardzo istotnym elementem tablicy jest plan dnia. Pokazuje wszystkie elementy które następują po sobie w ciągu dnia. Wyznaczona (wylosowana) osoba przesuwa strzałkę w raz ze zmieniającą się aktywnością. I tak mamy poranne schodzenie się dzieci, spotkanie w kręgu, śniadanie, po nim zajęcia z całą grupą. Następnie wychodzimy na dwór, jemy obiad, po którym część dzieci odpoczywa na leżakach, a część czyta lub ogląda książeczki. W części popołudniowej zaplanowany jest Choice Time, tak zwana praca i zabawa w kącikach zainteresowań, do których jeszcze wrócę w dalszej części. Około godziny 15 dzieci jedzą podwieczorek i bawią się swobodnie do momentu przyjścia rodziców. Na sam koniec dnia mamy zajęcia zamykające. Na tą część przygotowałam karteczki z pytaniami i zadaniami. Karteczki są w słoiku, siedzimy w kręgu, losujemy karteczki i rozmawiamy na temat spędzonego w przedszkolu czasu.
Zwykle są to pytania o to co ci się dziś podobało, czego nowego się dowiedziałeś, czy ktoś dziś zrobił dla ciebie coś miłego. Takie pozytywne zakończenie dnia w przedszkolu oraz ćwiczenie wzmacniające poczucie wspólnoty i więzi. Na tablicy umieściłam również zasady panujące w przedszkolu. Są one napisane w sposób pozytywny. Czyli zamiast zakazu „nie wolno bić” jest stwierdzenie „Rączki i nóżki trzymamy przy sobie”. Staram się unikać stwierdzeń zakazujących typu „nie wolno”, wolę raczej skupić się na wzmacnianiu pozytywnych komunikatów.
Na samej górze tablicy jest miejsce na umieszczenie głównego tematu wiodącego danego tygodnia. Lub też książeczki którą aktualnie czytamy. Nieodłącznym elementem są oczywiście zegary, w tym zegar daltoński. Stosujemy również hałasomierz, który znajduje się niedaleko głównej tablicy. ( o wykorzystaniu halasomierza piszemy tutaj – przypis redakcji)
Przy tablicy powiesiłam gazetniki, które opisane są imieniem każdego dziecka. W te przegródki dzieci wkładają swoje karty pracy lub niedokończone prace. Gazetniki umieszczone są na tyle nisko, że dzieci w każdej chwili mogą do nich wrócić bez proszenia nas o pomoc. Każdy kącik tematyczny w sali jest oznaczony obrazkiem i napisem.
Jest to bardzo ważne dla dzieci, ponieważ pomaga im i nam uniknąć mieszania się zabawek i pomocy po całym przedszkolu. Wiadomo, że książki zostają w kąciku czytelniczym, a przybory kuchenne w tymże kąciku. Łatwo się odnieść do tak namacalnych i widocznych informacji, kiedy zaczynamy sprzątanie z dziećmi. Z tego też względu każda szuflada i każde pudło mają swój obrazek z informacją, co się w nich znajduje.
Jednym z punktów naszego dnia jest Choice Time. To czas kiedy przygotowujemy dla naszych dzieci kilka zajęć w kącikach tematycznych. Na jednej ze ścian jest tablica z nazwami kącików z kieszonkami. Dzieci wybierają w którym kąciku chcą spędzać czas i umieszczają patyczek ze swoim imieniem w odpowiednią kieszonkę.
Wybierając zajęcia na Choice Time kierujemy się obserwacją dzieci i ich zainteresowań tak, aby oprócz realizacji codziennej podstawy programowej, mogły rozwijać również swoje indywidualne predyspozycje.
Ponieważ nasze przedszkole jest dwujęzyczne wszystkie informacje i zwroty są w języku angielskim. Zresztą na polskim rynku praktycznie nie ma tego typu grafik i pomocy do aranżacji przestrzeni, nad czym bardzo ubolewam. Już wkrótce chcemy stworzyć tego typu pomoce, ponieważ uważam, że są niezwykle przydatne w pracy.
Kamila Jakimowicz
Poniżej więcej zdjęć przesłanych nam do opublikowania przez Panią Kamilę. Serdecznie dziękujmy i mamy nadzieję na kolejne materiały z Waszych przedszkoli i szkół.